Στο Οροπέδιο Λασιθίου, κοντά στις Λιμνοδεξαμενές του Χαύγα, θα ανακαλύψετε κρυμμένο στην πλούσια βλάστηση το μικρό εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο στην Αγία Πελαγία.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, οι Ενετοί πρόσφεραν τον κάμπο του Οροπεδίου Λασιθίου σε πρόσφυγες από την Πελοπόννησο, με σκοπό να καλλιεργηθούν οι εκτάσεις και να μην περάσουν στην κατοχή των Τούρκων. Ανάμεσα στους πρόσφυγες που πήραν κτήματα ήταν και οι μοναχές Παλαντία και Θεοκλίτη. Η πρώτη ίδρυσε τη μονή της Παναγίας της Κρουσταλλένιας, ενώ η δεύτερη ίδρυσε την Αγία Πελαγία σε πολύ κοντινή απόσταση.

Ο Ιερός Ναός της Αγίας Πελαγίας λειτούργησε για λίγο χρονικό διάστημα. Ο μονόχωρος ναός έχει ανακαινισθεί πλήρως σήμερα, διατηρώντας αναλλοίωτα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παλιού ναού, όπως η καμπάνα που είναι φτιαγμένη από βόμβα.

Η Αγία Πελαγία γιορτάζει στις 4 Μαΐου, ενώ οι κάτοικοι διοργανώνουν γλέντι με μουσική και χορό στο προαύλιο της εκκλησίας.